De hoofdprijs was namelijk een Philips TV van immense omvang en werd verloot op het afscheidsfeestje van de Philips directeur. We zaten we aan de lange tafels met alleen wat water vanwege excessen op het vorige feest. Ik had nummer 187. De hele zaal wachtte in spanning toen het nummertje getrokken werd en… het werd donker en de volgende scène begon.  

Dit feest vond namelijk plaats in de Philipszaal van het Eindhovense Parktheater. In de volksmond wordt die nog steeds stadsschouwburg genoemd, al is de naam al sinds 2007 niet meer in gebruik. Eindhoven is misschien wat nostalgisch. Zo ook ik, want ik vind het tof om met een gloeilamp op mijn borst rond te lopen. Er waren shirts met een lamp en ik kreeg er een.

Die gloeilamp-man is het symbool van de voorstelling De Lampenmakers, die ging over operatie Centurion. Een enorme reorganisatie die hard aankwam in de regio, maar (zo lijkt ook de voorstelling aan te stippen) noodzakelijk was. Van familiebedrijf naar een zakelijke firma. Van een bedrijf dat alles regelde voor haar medewerkers (Denk aan de ETOS, de vele sportverenigingen en bouw van huizen) naar een bedrijf wat weer gewoon winst moest maken.

Ik heb dat als broekie nog net meegekregen. Natuurlijk werkte er ook buren en bekenden bij Philips. En niet alleen werknemers vroegen zich af wat er zou gebeuren nu er zoveel ontslagen in de regio vielen. De voorstelling laat enkele highlights uit die omslag zien: van een afscheidsfeest van een directeur van de oude stempel, de komst van de nieuwe zakelijke directeur en een aandeelhouders vergadering en een terugblik. Oude werknemers zullen die karakters vast wel herkennen, ook al zijn ze natuurlijk erg stereotiep neergezet.

Dat maakt de voorstelling ook voor mensen zonder blauw hart (minder bekend met Philips 😉 ) goed te volgen. Iedereen kent wel een directeur die soms nét te amicaal het kantoor binnenkomt. Uit de tijd van de sigaren. En een bestuurder zonder (op het oog) emotie, met altijd te weinig tijd. Dat zijn de twee tegenpolen op het toneel. Althans, toneel, de Lampenmakers is namelijk speciaal op maat voor de Philipszaal van het Parktheater. Die zaal zit vol techniek die ook nog fijntjes wordt gedemonstreerd met een ode aan het Philips Paviljoen wat op de wereldexpositie stond in Brussel in 1958. Daar was ik dan weer niet bij. Het enige wat er fysiek van over is gebleven, is het Object Mathematique wat voor de ingang stond. Die kubus staat nu op het TU/e terrein.

Een herinnering aan de tijd dat alles nog kon. Er gaan nog steeds stemmen op om het Paviljoen in Eindhoven te herbouwen, totdat de kosten weer in beeld komen. Die realiteit lijkt ook de strijd tussen de oude en nieuwe directeur (zoals gespeeld in de voorstelling) duidelijk te maken. Alles kan wel met de mantel der liefde worden bedekt, de ogen gesloten voor de financiële resultaten, maar aan die harde cijfers valt niet te ontsnappen. Anderzijds draait het ook nog steeds om mensen. Achter elk percentage ontslagen zitten vaders en moeders, die zich verraden voelen en ingeruild voor de winsten van de aandeelhouders. Wat als beiden directeur-types wat van elkaar zouden overnemen?

Maar vooral: uiteindelijk draait het om wat er overblijft. Een kleiner bedrijf dan voorheen, maar er is nog wél een bedrijf.
Philips maakt dat wel geen lampen of TV’s meer, maar is wel Nederlands trots en uithangbord wat Health betreft.

De Lampenmakers is nog te zien t/m woensdag 27 september in het Parktheater: Tickets hier!