Hoog op het lijstje van Roos: een bezoek aan Geofort. Want daar was een Minecraft spel. Gelukkig voor ons was er nog veel meer, bovendien is een bezoek aan een oud fort uit de Nieuwe Hollandse Waterlinie natuurlijk sowieso interessant. En dus vertrokken we zaterdagochtend om half elf vanuit Eindhoven naar Herwijnen. Een uurtje rijden waarvan een groot deel op de A2. Dan de snelweg af en nog een 10 minuten door de polder.
Daar kwam het meest spannende moment van de dag: een tractor met gierton stond midden op de weg. Dat doen ze. Zeker als ze een andere tractor van nieuwe drek moeten voorzien. Helaas bedacht deze boer dat dat best midden op de weg kon en niet met twee wielen in de berm. Het zag er ook uit alsof het nog wel even ging duren. Dan wij maar voorzichtig door de berm: het was namelijk niet helemaal duidelijk hoe schuin die was. Dat had ik alleen niet moeten zeggen voordat ik langzaam de koppeling los liet. Saar en Roos schreeuwden het uit: ‘We willen niet in de sloot! We vertrouwen jullie nooit meer!‘ Ook toen we er tien seconden later voorbij waren ging die mantra door. Wijze les: voortaan gewoon een uur achter de tractor blijven staan.
Drie liter tranen verder zagen ze Geofort opdoemen en leek het incident te zijn vergeten. Ze konden niet wachten de ophaalbrug over te zijn, op jacht naar het Minecraft spel. Daarvoor moesten ze echter eerst langs de kassa en ik had de Museumkaarten in mijn broekzak. Ha! Wie het laatst lacht…
De historie van Fort bij de Nieuwe Steeg
Het museum is pas een paar jaar open en zit in Fort bij de Nieuwe Steeg. Dat onderdeel van de Nieuwe Hollandse Waterlinie is recent gerenoveerd (2011). Het bijzondere aan dit fort is de dubbele kazerne: twee bomvrije gebouwen staan met de voorkant naar elkaar. Op het eiland zelf staan meer gebouwen zoals het munitiemagazijn en een kazemat. In aanloop naar de Tweede Wereldoorlog zijn daar nog de groepsschuilkelders bijgekomen: de herkenbare ‘bunkers’ die je op veel plekken in Nederlandse weilanden ziet staan. Net zoals veel forten is ook dit forteiland bij Herwijnen vrij nutteloos gebleken met de komst van de Blitzkrieg, de vliegtuigen, en het steeds geavanceerder wapentuig.
Die historie is slechts een klein onderdeel van de beleving van het Geofort als museum. Naast een kamer met informatie over de Waterlinie krijgen kinderen wel een speurtocht gebaseerd op dit verleden. Bij het startpunt staat een korte uitleg over wat daar was (zoals het toilet) en een foto van het volgende plekje waarnaar ze moeten gaan zoeken. Geofort draait echter vooral om navigatie in de ruimste zin van het woord: hoe deden we dat vroeger, hoe doen we dat nu, en wat kun je met die informatie over de aarde?
Geofort in Minecraft
Daarvoor zijn meerdere kleine activiteiten buiten op het eiland die mijn diva’s in een moordend tempo afwerkten: ze wilden de historische speurtocht ook zo snel mogelijk volbrengen. Ondanks dat daar verder geen tijd aan verbonden zat. Puzzel opgelost? NEXT! En wij erachteraan hobbelen. Geen tijd om ergens te blijven hangen. De meeste activiteiten hadden overigens ook niet veel uitleg of achtergrond, waarschijnlijk zijn ze zo opgezet als aanvulling op een lesprogramma voorafgaand aan een bezoek. Gelukkig voor de dames hadden ze mij als triviamaster als gids.
Roos en Saar maakten het niet veel uit: zij renden over het gras van het eiland op jacht naar het volgende punt uit de speurtocht. Zelfs digitaal, bij het Minecraft spel, waren ze sneller dan de begeleider daar aanwezig. In dat spel was het de bedoeling dat de deelnemers op de computer naar twee punten in Minecraft zoeken, in een wereld waarin Geofort is nagebouwd. Die punten waren aangegeven op een kaart op tafel, en bij dezelfde plekken in de digitale wereld is een code te vinden. Met de gevonden twee codes was dan de volgende plek aangeduid.
Roos had als Knol twee die punten en dus de codes snel gevonden. Het waren X & Y coördinaten. En dus klikte ze na een paar minuten op wat knoppen en flop, in beeld ook wat code van het spel zelf. In die code ook de locatie van haar avatar in het spel zelf, maar dat klopte voor geen meter met de gevonden waarden. En nu? De begeleider kwam naar haar toe: ‘Ehm, dat hoef je niet te doen. Maar je hebt het al gevonden? Ehm… Even wachten op de rest…‘ Die X & Y verwezen namelijk naar plekken op het échte eiland. En dus mochten ze daarheen rennen voor de oplossing.
Andere activiteiten buiten op het eiland waren ook speels gebaseerd op navigatie. Zoals een dubbel doolhof: een met vier vragen over de aarde, de ander met geur. De vragenvariant heeft vier kamers met elk een vraag. Juist beantwoorden de vragen levert cijfercode op voor het cijferslot op de laatste deur. Het geurendoolhof had een geur bij de start, en bij elke splitsing moet je de gang in met dezelfde geur. Een eiland op het water, waarop zichtbaar is hoe hoog (of laag) gebieden in Nederland liggen. Het blijft verbazingwekkend hoeveel van Nederland onder de zeespiegel ligt. Gelukkig ook hier weer de bevestiging: Eindhoven houdt droge voeten. Of een desoriëntatietunnel: loop door de tunnel die twee oude onderdelen van het fort verbinden en kijk of je bij het einde nog weet waar je bent… Maar het spannendste: Expedition Earth, waarin je als het ware afdaalt naar het binnenste van de aarde.
Klimmen en klauteren in de natuurspeeltuin
Binnen in de kazerne zijn ook meerdere opstellingen. Zoals een stukje over de magnetische aarde waarin kinderen zelf een kompas (en wat is het noorden, zuiden en magnetisch veld nu) maken. Een aarde in 4D, waarbij de vierde dimensie de tijd is en de vorming van de continenten te zien is. Een spel waarbij je vliegt over Nederland en de opdracht krijgt afwijkingen in het landschap te spotten. Een mini Columbus met een projectie over de macht van tientallen: Eerst vanuit Geofort in steeds groter wordende stappen van tien de ruimte in, daarna andersom tot het niveau van atomen en verder. En nog meer.
Gelukkig (voor ons) is er ook een terras pal naast een uitgebreide speeltuin. Roos & Saar klommen daar over de touwen en daagden ons uit om dezelfde route te volgen. Ik deed een poging en ze kwamen er al snel achter dat het wel erg lang duurde voordat ik ook door de mazen van de netten was geklauterd, en ik werd geëxcuseerd en mocht mijn biertje op gaan drinken. Hoe Manon ontsnapte aan deze brute challenge, geen idee, maar ze mocht blijven zitten.
Tegen een uur of drie (heel groot is het museum ook weer niet) vertrokken we weer naar Eindhoven. Onderweg de onvermijdelijke vraag: wat vonden jullie het leukste? Dat was toch de speeltuin. En het spannendste? Even leuk het antwoord de Expedition Earth te worden, maar het werd toch de tractor op de heenweg…