Deze voorjaarsvakantie bracht ik samen met Roos een bezoek aan het Oorlogsmuseum Overloon. Ze heeft ondertussen al heel wat les gehad over de geschiedenis van Nederland, waaronder de Tweede Wereldoorlog. En ondertussen ook al even zoveel vragen.
Over de Duitsers, Anne Frank. Of Oma ook onderduikers in huis had en of ze ook bloembollen heeft gegeten. Haar oude persoonsbewijs & enkele foto’s van kort na de bevrijding van Eindhoven maakten al veel indruk.
Haar nieuwsgierigheid werd er alleen maar meer door. Tijd voor een tripje naar Overloon, naar het Oorlogsmuseum. In 2013 was mijn laatste bezoek aldaar. Ondertussen is er veel veranderd in het museum en is de nieuwe expositie “Nederland in de Tweede Wereldoorlog” geopend.
De Tweede Wereldoorlog verteld in acht verhalen.
De nieuwe ruimte van deze expositie begint met een tweetal inleidingen: een animatie over het Interbellum en de gebeurtenissen die leidden tot de Tweede Wereldoorlog, en een introductie tot de acht personen wiens leven en keuzes in de oorlog wordt verteld. Een rustige, ruime opzet van dit deel van het museum, met precies genoeg objecten om de verhalen tot leven te brengen.
Ook enkele interactieve elementen, om meer te horen over de objecten en het leven van de personages… wacht, nee, geen personages, echte mensen… die hier aan bod komen. Roos nam de tijd om alle knoppen in te drukken en alles te beluisteren. Bij enkele plekken is ook een quiz ingebouwd, in lijn met de ‘bunker’ die in 2013 al indruk maakte: je wordt meegezogen in het leven van een van de mensen in de oorlog, en voor dezelfde keuzes gesteld. Lastige keuzes.
Daarmee raakt het Oorlogsmuseum met deze expositie: want na elke vraag toont het scherm zowel de keuzes van de groep, als van alle bezoekers tot zover in percentages. Zeker met kinderen voer voor discussie, want ook Roos vroeg zich hardop af waarom de andere bezoekers, maar ook ik, soms anders leken te kiezen dan zij deed.
De Slag bij Overloon
Deze vaste expositie ‘Nederland in de Tweede Wereldoorlog’ is niet de enige expo aldaar: in de naastgelegen ruimtes zijn nog steeds de collecties Militair Materieel & 1000 Bommen en Granaten te vinden. Middenin die hal, tussen de panorama’s en voertuigen, staat nu de slag bij Overloon centraal.
Deze beleving van film & ruimte neemt je in een paar minuten mee naar het najaar van 1944, waarin Overloon en omgeving ineens zwaar getroffen werden door het oorlogsgeweld. Arnhem was niet bereikt. Duitse troepen namen stellingen in rondom Venlo en hielden stand tegen de Amerikanen. De Britse divisies namen het op 7 oktober over. Zij namen geen risico en starten op 12 oktober met zware beschietingen. Overloon lag in puin, maar het was nog niet klaar.
Pas op 18 oktober werd de hele regio bevrijd, waaronder Venray. Ten koste van de levens van ruim duizend soldaten en evenveel gewonden door de weerstand & de mijnenvelden. De Loobeek, een riviertje vlakbij, kleurde rood en werd bloedbeek genoemd…
Neem de tijd dus, voor je bezoek. Zeker met kinderen, want ze zullen niet alleen veel vragen hebben, maar ook veel willen bekijken. En ja, het blijven kinderen, dus hoewel oorlogstuig willen ze natuurlijk op de foto met die enorme band. En dat mag ook best, want dat is juist de vrijheid waar we zo dankbaar voor mogen zijn.